Đặc sản rượu men lá Như Bảo
Ai đã từng đến vùng đất Bắc Giang, được thưởng thức rượu men lá – loại rượu được ủ bằng men lá đặc trưng của nơi đây chắc không thể nào quên. Đó là rượu có hương thơm tự nhiên của lá cây rừng, uống rất dịu êm và đặc biệt là không bị đau đầu… hơn hẳn nhiều loại rượu khác.
Cùng với các sản vật thơm ngon nổi tiếng của quê hương như vải thiều, cam đường Canh, nếp cái hoa vàng, mỳ Chũ, mật ong… thì từ lâu, sản phẩm truyền thống rượu men lá đã được nhiều người biết đến như một đặc sản của vùng đất vải thiều. Chính bởi những đặc trưng riêng không thể pha trộn như: rượu luôn dịu êm dễ uống (dù nồng độ cao); luôn có hương thơm tự nhiên của lá cây rừng và đặc biệt là thực khách không bị đau đầu cho dù có vô tình uống đến say… nên sản phẩm rượu men lá ngày càng được nhiều người ưa chuộng.
Tuy nhiên, để trưng cất được những giọt rượu thơm ngon nổi tiếng, chúng tôi đã phải vất vả thực hiện nhiều công đoạn từ: việc lên rừng hái lá làm men, đến việc chọn gạo nấu cơm, rồi bắt men lá vào cơm, sau đó ủ men, rồi trưng cất rượu… . Trong đó, mỗi một công đoạn lại đòi hỏi kỹ thuật và cả sự tỉ mỉ khéo léo riêng.
Đó là những công đoạn cần thiết để tạo nên những quả men lá đặc trưng trong cách nấu rượu. Tuy nhiên công đoạn nấu rượu cũng công phu không kém. Theo chúng tôi, muốn nấu rượu men lá ngon, trước tiên phải chọn được men lá của gia đình bảo đảm chất lượng. Sau đó chọn gạo ngon nguyên chất về xay ra. Lúc nấu cơm phải nấu thật chín rồi “bắt men lá” vào cơm cho đều đến từng hạt (bắt men càng đều thì sau này rượu càng ngon); tiếp đến phải ủ kín cơm đã bắt men vào thùng nhựa kín từ 2 – 3 ngày, không được mở; tiếp đến cần ủ khô cơm đã bắt được men lá từ 10 đến 12 ngày nữa. Sau đó mới được đổ nước vào cất thành rượu. Ở công đoạn trưng cất rượu, chúng tôi sử dụng phương pháp cất ba ba – lưu ý ba ba phải được làm bằng gỗ mít và ống dẫn rượu được làm bằng tre thì rượu mới ngon; trong quá trình cất phải đun đều lửa, không cho cháy to quá cũng không nhỏ quá để rượu ra từ từ. Nếu đun to qua rượu ra nhanh sẽ mất mùi thơm. Thông thường mỗi kg gạo bà con nơi đây trưng cất được 1 lít rượu men lá.
Cũng bởi những đặc trưng của rượu men lá là uống dịu êm và có hương thơm tự nhiên nên không ít người lần đầu uống rượu men lá cứ ngỡ rằng rượu nhẹ, họ thoải mái nâng ly trong cuộc vui rồi say từ lúc nào không biết. Có một điều hay là tuy chếnh choáng hơi men của rượu Như bảo nhưng người uống không bị đau đầu và khi hết hơi rượu lại tỉnh táo như thường, không bị mệt mỏi. Vì thế mà đã từ lâu, rượu Như Bảo đã trở thành thương hiệu nổi tiếng sáng ngang cùng với các sản vật khác của vùng đất bắc giang.
